Οι Πάνω Κυβίδες είναι κοινότητα της επαρχίας Λεμεσού στην Κύπρο.
Τοποθεσία
Το χωριό βρίσκεται 25 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λεμεσού, στη γεωγραφική περιφέρεια των Κρασοχωρίων Επαρχίας Λεμεσού. Βρίσκεται σε υψόμετρο 530 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Μέχρι το 1970 το χωριό ήταν κτισμένο τρία χιλιόμετρα δυτικότερα. Λόγω των πολλών πλημμυρών και της διάβρωσης των σπιτιών που κατέρρεαν, η κυπριακή κυβέρνηση μετέφερε το χωριό στο σημερινό χώρο.
Στα δυτικά συνορεύει με τον Άγιο Αμβρόσιο, στα βόρεια με τον Άγιο Θεράπων, στα ανατολικά με τις Κάτω Κυβίδες και την κοινότητα Σούνι-Ζανατζιά και στα νότια με τη Σωτήρα.
Ιστορία
Οι πρώτες γραπτές αναφορές για τις Πάνω Κυβίδες προέρχονται από την περίοδο της Φραγκοκρατίας. Πιθανόν το χωριό να άνηκε στον Έκτωρ ντε Κιβίδες, αξιωματούχο του βασιλείου. Το 1461 ο Έκτωρ ντε Κιβίδες θανατώθηκε ως προδότης από τον βασιλιά Ιάκωβο Β΄ επειδή είχε ταχθεί με το μέρος της βασίλισσας Καρλόττας, αντιπάλου του βασιλιά. Το 1468 οι Πάνω Κυβίδες, μαζί με άλλα χωριά, δωρήθηκαν από τον βασιλιά Ιάκωβο Β΄ στη μητέρα του Μαριέττα της Πάτρας.
Σύμφωνα με τον Λουί ντε Μας Λατρί, σε κάποια περίοδο, το χωριό άνηκε στους κόμητες της Έδεσσας. Επιπλέον, ο Φλώριος Βουστρώνιος αναφέρει ότι την περίοδο 1464-1468 οι Κυβίδες άνηκαν στον Μόρφο ντε Γκρινιέρ.
Το 1530 οι Πάνω Κυβίδες αγοράστηκαν από τον Αντωνέλλο Βον, ο οποίος ήταν γραμματέας της βενετικής διοίκησης στην Κύπρο.
Ονομασία
Η κύρια εκδοχή για την προέλευση της ονομασίας Κυβίδες αναφέρει ότι το χωριό πήρε το όνομα του από την μεσαιωνική οικογένεια ευγενών της Κύπρου ντε Κιβίδες (de Quevides ή de Chivides). Δεν είναι όμως βέβαιο αν το χωριό πήρε το όνομα από την οικογένεια αυτή ή η αν οικογένεια πήρε το όνομα της από το χωριό, αν και πιθανότερο θεωρείται το πρώτο.
Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι το όνομα προέρχεται από την κυβιδιώτικη πέτρα που έβγαινε από τη γη με φυσικό τρόπο, με την μορφή κύβου.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον γλωσσολόγο Μενέλαο Χριστοδούλου η ονομασία Κιβίδες προέρχεται από την παλαιά γαλλική λέξη Guivides που σημαίνει μεγάλοι αμπελώνες ή μεγάλα δάση. Στην περίπτωση αυτή η γραφή της λέξης Κιβίδες είναι με γιώτα.
Σε επίσημους χάρτες το χωριό είναι γραμμένο ως Κυβίδες, ενώ στον επίσημο κατάλογο των κυπριακών τοπωνυμιών (1982) είναι γραμμένο ως Κιβίδες. Σε έγγραφο του Αρχιμανδρίτη Κυπριανού το όνομα αναγράφεται ως Κυβήδες.
Παρεκκλήσι Αγίων Ακίνδυνων
Στον κύριο δρόμο που διασχίζει την κοινότητα των Πάνω Κυβίδων, δυτικά της Λεμεσού (οδηγώντας προς Πλάτρες και Τρόοδος), οι οδηγοί συναντούν μια πινακίδα που τους κατευθύνει σε ένα από τα πιο ασυνήθιστα παρεκκλήσια της Κύπρου. Πρόκειται για το παρεκκλήσι των Αγίων Ακινδύνων, το μοναδικό σε όλο το νησί αφιερωμένο σε αυτή την ασυνήθιστη ομάδα Αγίων.
Είναι ένα μικρό και ταπεινό εκκλησάκι, κτισμένο ανάμεσα σε καταπράσινα δέντρα της μεσογειακής χλωρίδας, όπως χαρουπόδεντρα και λιόδεντρα (μάλιστα, στον χώρο του παρεκκλησιού σε υποδέχεται μια πελώρια, αιωνόβια ελιά, με ένα άνοιγμα στον κορμό της, όπου θα μπορούσε να κρυφτεί ακόμα και ενήλικας). Το πετρόκτιστο αυτό εκκλησάκι, λοιπόν, είναι αφιερωμένο στους Αγίους Ακίνδυνο, Αφθόνιο, Πηγάσιο, Ανεμπόδιστο και Ελπιδοφόρο.
Comments