Το μικρό χωριό της Λόφου βρίσκεται στην Επαρχία Λεμεσού σε υψόμετρο 790 μέτρων και μόλις 26 χλμ. από την πόλη της Λεμεσού.
Το χωριό πήρε το όνομά του από τη θέση του στην κορυφή ενός λόφου και έχει διατηρήσει το όνομά του από τα βυζαντινά χρόνια.
Συγκεκριμένα, η αρχική ονομασία του χωριού ήταν (ο) Λόφος. Με αυτή την ονομασία χρησιμοποιείτο ως τις αρχές του 20 αιώνα. Σύμφωνα με τον Σίμο Μέναρδο, η αλλαγή στην ονομασία του χωριού από ονομαστική σε γενική πτώση (από Λόφο σε Λόφου), έγινε γιατί η γενική πτώση ήταν πιο εύχρηστη στην καθημερινή ομιλία των αγροτών. Μετέπειτα το αρσενικό γένος έγινε θηλυκό, επειδή συνοδευόταν από τη λέξη κώμη, η οποία είναι σε γένος θηλυκό. Δηλαδή, αντί οι άνθρωποι να χρησιμοποιούν τη φράση κώμη του Λόφου, χρησιμοποιούσαν τη φράση κώμη της Λόφου. Από τη γενική πτώση της Λόφου, προέκυψε και η ονομαστική η Λόφου, με την οποία είναι πλέον γνωστό το χωριό.
Ιστορία
Από ανεύρεση αγγείων προκύπτει το συμπέρασμα ότι η περιοχή της Λόφου ήταν κατοικημένη από την εποχή του χαλκού. Ο οικισμός της Λόφου, ωστόσο, πιθανότατα να ιδρύθηκε λίγο πριν την έναρξη της Φραγκοκρατίας, την εποχή των αραβικών επιδρομών, όταν οι κάτοικοι των παράλιων περιοχών αναγκάστηκαν να εγκατασταθούν στις ορεινές περιοχές για ασφάλεια.
Το παλαιότερο γραπτό κείμενο στο οποίο αναφέρεται η Λόφου προέρχεται από την περίοδο της Φραγκοκρατίας. Ο Λεόντιος Μαχαιράς αναφέρει ότι η Λόφου παραχωρήθηκε, μαζί με άλλα χωριά, από τον βασιλιά Ιάκωβο Α΄ στον αδελφό του Τζανότ ντε Λουζινιάν, λόρδο της Βηρυτού, γύρω στο 1392.
Όμορφη αρχιτεκτονική
Το χωριό φημίζεται για την όμορφη, παλιά αρχιτεκτονική του και τα πολλά ελικοειδή πλακόστρωτα δρομάκια του.
Το φυλλώδες περιβάλλον αυτού του γραφικού και παραδοσιακού χωριού αποτελεί το καταφύγιο αμπελιών και αμυγδαλιών, προσφέροντας την ευκαιρία για αγροτουρισμό σ΄ ένα ήσυχο και όμορφο περιβάλλον.
Αξιοθέατα
Ανάμεσα στα ενδιαφέροντα αξιοθέατα του χωριού είναι ένα μικρό αγροτικό μουσείο, το παλιό σχολείο της Λόφου κι η παραδοσιακή βρύση της Ελιτζής, που χρονολογείται από το 1842. Η βρύση αποτελεί το σημείο απ΄ όπου οι κάτοικοι της Λόφου προμηθεύονταν με νερό στις παλιές ημέρες και αποτελούσε ένα σημαντικό κομμάτι της καθημερινής τους ζωής.
Μιλώντας στο MEET TROODOS, ο Πάτερ της Λόφου Πάτερ Φώτιος μας ανέφερε πως το χωριό έχει σημαντικά θρησκευτικά μνημεία: Την κεντρική εκκλησία της Παναγίας της Χρυσολοφίτισσας που γιορτάζει τις 25 του Μάρτη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και τρία ξωκλήσια, του Αγίου Γεωργίου, του Προφήτη Ηλία και της Αγίας Μαρίνας. Επίσης το Σπήλαιο των Αγίων Πατέρων.
Η εκκλησία χτίστηκε στο σημείο που είναι σήμερα μετά από την ανεύρεση μιας εικόνας της Παναγίας παλιά σε μια σπηλιά, συγκεκριμένα στη σπηλιά του Χατζηρούσου. Οι πρώτοι κατοικοι του χωριού ζούσαν εκεί.
Η Σπηλιά βρίσκεται στη τοποθεσία Φοίνικα (νότια της Λόφου),σε αρκετά ψηλό σημείο. Οι κάτοικοι έβοσκαν τα κοπάδια τους σε ακτίνα που έφτανε μέχρι τη σημερινή τοποθεσία του χωριού και τα βράδια χρησιμοποιούσαν το σπήλαιο αυτό για να ξεκουράζονται. Το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε από την οικογένεια Χατζηρούσου με αποτέλεσμα μέχρι σήμερα να είναι γνωστό με το όνομα «ο σπήλιος του Χατζηρούσου». Έχει κατά προσέγγιση έκταση 50 cm2 και ύψος 1, 5 m περίπου κάτω από το φυσικό βράχο, γι' αυτό και πιθανό να λαξεύτηκε.
Όπως μας είπε ο Πάτερ Φώτιος οι πρώτοι κάτοικοι που ζούσαν στη σπηλιά, άρχισαν να βλέπουν μια νύχτα ένα φως να καίει και θεώρησαν πως ήταν πυρκαγιά. Τη δεύτερη και τρίτη νύχτα το ίδιο. Και τότε αποφάσισαν να καθαρίσουν. Ήταν βουνό, είχε πολλά χόρτα κλπ. Καθαρίζοντας λοιπόν τη σπηλιά βρήκαν το εικόνισμα της Παναγίας. Το πήραν σπίτι τους, την επόμενη μέρα όμως το εικόνισμα βρέθηκε και πάλι στην σπηλιά, στο σημείο που το είχαν βρει. Το ξαναπήρανε, υπέθεσαν πως κάποιος το βρήκε το πήρε κλπ. την επόμενη μέρα όμως ξανά το ίδιο. Οπότε αποφάσισαν να κλείσουν τη σπηλιά, να βάλουν ένα καντήλι και να αφήσουν την εικόνα εκεί. Αργότερα, όταν το χωριό άρχισε να αναπτύσσεται έχτισαν μια μικρή πρόχειρη εκκλησία και μετά το 1852, επειδή το χωριό μεγάλωσε αρκετά - είχε αρκετούς κατοίκους - με την πρωτοβουλιά του ιερέα του χωριού άρχισαν να χτίζουν την εκκλησία που έχουμε σήμερα. Το 1872 μπήκε η τελευταία πέτρα πάνω στο καμπαναριό.
Η εικόνα της Παναγίας βρίσκεται αυτή τη στιγμή μέσα στο ιερό και βγαίνει πανηγυρικά κάθε 25 του Μάρτη, 15 Αυγούστου, 26 Δεκέμβρη που είναι η συναξη της Παναγίας και 21 Νοεμβρίου που είναι τα εσόδια της Θεοτόκου.
Στις 8 Σεπτεμβρίου που είναι το Γενέσιο βγαίνει η εικόνα που είναι πάνω στο τέμπλο που είναι κι εκείνη αρχαία. Η εικόνα χρυσώθηκε από ένα αρχοντα του χωριού ο οποιος βρήκε χρυσάφι στο χωράφι του. Η ιστορία λεει πως είχε ένα κόσκινο, έβαζε το χρυσαφι μέσα και ο,τι έμενε το μοίραζε στα παιδιά του. Το περισσευμα το έστειλε Λευκωσία, η εικόνα χρυσώθηκε και ετσι έμεινε και το όνομα Παναγία Χρυσολοφίτισσα.
Στο τέλος Σεπτεμβρίου το χωριό γιορτάζει τη συγκομιδή του σταφυλιού μ΄ ένα Φεστιβάλ Σταφυλιού, όπου οι επισκέπτες μπορούν να παρακολουθήσουν τους ντόπιους να παρασκευάζουν παραδοσιακά εδέσματα από χυμό σταφυλιών, καθώς επίσης και να τα δοκιμάσουν. Υπάρχει επίσης ένα πρόγραμμα παραδοσιακής μουσικής και τραγουδιών καθώς και δοκιμής κρασιών.
Comments